Wystawa MNK - Cud Światła. Witraże średniowieczne w Polsce


Wystawa organizowana w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie. Ekspozycja złożona była z kilkuset różnego typu obiektów - przede wszystkim ponad 80 witraży z kolekcji muzealnych i prywatnych oraz kościołów i klasztorów z całej Polski, ale także dzieła malarstwa tablicowego, hafty, złotnictwo, dokumenty, rysunki, projekty przeszkleń. 
Witraże to niepozorne na pierwszy rzut oka, niszczejące przez lata, zaniedbane kawałki malowanego szkła, które w magiczny wręcz sposób ożywają, gdy padnie na nie światło. Magia ta, oddana wiernie w tytule wystawy „Cud światła”, stała się również esencją aranżacji całej wystawy. Wystawa przybliżała widzom witraże na wielu płaszczyznach – opowiadała ich historię, tłumaczyła na czym polega ich fenomen, a także dosłownie przenosiła je z ich zwykle niedostępnych lokalizacji w wysokich oknach wnętrz sakralnych na wysokość wzroku zwiedzającego, wręcz na wyciągnięcie jego ręki. Ścieżka zwiedzania wystawy biegła liniowo, pomiędzy ścianami z wprawionymi w nie witrażami. Największym wyzwaniem był montaż kwater w sposób przystępny dla zwiedzających, bezpieczny dla obiektów, z zapewnionym optymalnym oświetleniem. Witraże prezentowane były w niszach ekspozycyjnych, podobnych do okien, z których pochodzą, głębokich na 20 cm. Zabieg ten pozwalał zdystansować obiekt od zwiedzającego, chroniąc go przed przypadkowym potrąceniem, jednocześnie wciąż pozostając w zasięgu zwiedzającego, pozwalającym na to, by dokładnie mu się przyjrzeć. Każdy witraż oprawiany był w specjalną kasetę w warunkach bezpiecznych dla nieraz bardzo delikatnych obiektów. Następnie kasety z obiektami montowane były w plecach nisz, w otworach o precyzyjnie dobranych wymiarach. Każdy witraż podświetlony był od tyłu pasami LED. Równomierne oświetlenie powierzchni szkła zapewniał arkusz białego papieru, rozpraszający mocny strumień światła. Grubość ścian wynosiła minimum 1,2 m, zapewniając w ich wnętrzu przestrzeń niezbędną dla stałego dostępu techników do kaset z obiektami, oraz systemu oświetlenia. Wystawa utrzymana była w półmroku (ściany w ciemnych odcieniach ceglanego brązu), w którym wzrok zwiedzającego przyciągały kolejne barwne okna witraży.

Wystawa otrzymała wyróżnienie w 41. konkursie Sybilla (2021 r.).


Wystawa otwarta w dniach 14.02 - 16.08.2020 r.

link do strony wystawy

fot. Tomasz Markowski